Bitcoin Improvement Proposal (BIP) là gì?

Từ khi Satoshi Nakamoto khai thác được khối đầu tiên năm 2009, chuỗi khối Bitcoin đã được cập nhật và trải qua nhiều lần sửa đổi nhằm khắc phục những hạn chế và cải thiện tính năng chung của giao thức. Những cập nhật và thay đổi này được khái quát trong các đề xuất và thường được gọi là BIP (Bitcoin Improvement Proposal) dịch là đề xuất cải tiến Bitcoin. Vậy hãy cùng BlockchainWork tìm hiểu BIP là gì và có bao nhiêu loại BIP trong bài viết dưới đây.

BIP là gì?

“BIP là từ viết tắt của “Bitcoin Improvement Proposals” (Đề xuất cải tiến Bitcoin) với mục đích chính là giúp cải thiện hệ thống Bitcoin. Nó cũng bao gồm các đặc tả chức năng như một tiêu chuẩn thực tế cho Bitcoin, và được đặt trong cùng một vị trí như RFC (Request For Comments) trên Internet.

BIP được tạo ra bởi các thành viên của cộng đồng Bitcoin, bao gồm các nhà phát triển Bitcoin Core. Hiện tại, trong phát triển lõi của Bitcoin, tất cả các đề xuất cho việc thay đổi hệ thống đầu tiên được thực hiện qua danh sách thư. Nếu đề xuất được coi là tốt, một tài liệu định dạng BIP sẽ được tạo ra và thảo luận trên Github. Trong quá trình này, một bản thực thi tham khảo được tạo ra để đảm bảo rằng đề xuất thực sự hoạt động và đạt được một sự đồng thuận. 

Để BIP được phê duyệt và sử dụng cần phải đạt được sự đồng thuận từ các nhà phát triển cốt lõi của Bitcoin và cần đạt được đại đa số phiếu bầu. Bằng cách này, không chỉ bản thân hệ thống mà cả “thiết kế hệ thống” của Bitcoin cũng được phân tán tạo điều kiện thuận lợi để có thể phản ứng linh hoạt với các kẻ xâm phạm mạng lưới và các lỗi hệ thống. Tuy nhiên, vì Bitcoin là một hệ thống phân tán có tính tự do cao nên việc đưa ra quyết định được xem là một trong những trở ngại và cũng như mất rất nhiều thời gian để cải tiến hệ thống. 

Các loại BIP

BIP 000 là số hiệu của BIP và bạn có thể dễ dàng nhận ra các loại đề xuất bằng các con số. Những con số này không chỉ là đề xuất, mà còn là luật của hệ thống. Hiện tại đã có hơn 100 BIP được đề xuất.

Ảnh minh hoạ BIP (Nguồn: Github)

Hiện tại, các loại BIP được chia thành ba loại: “BIP Tiêu chuẩn”, “BIP Thông tin” và “BIP Đồng thuận”. 

BIP Tiêu chuẩn

Các BIP tiêu chuẩn là các BIP được sử dụng để thực hiện các thay đổi trong trao đổi dữ liệu, như giao thức mạng, phương thức chấp thuận giao dịch hoặc xác thực khối. Các BIP này nhằm mục đích tối ưu hoá khả năng tương tác giữa hai phiên bản của giao thức Bitcoin cùng tồn tại trong trường hợp một folk. Loại BIP này luôn yêu cầu sự đồng thuận của cộng đồng.

BIP Thông tin

BIP Thông tin là các BIP tập trung đến các vấn đề về thiết kế hệ thống, hướng dẫn chung và thông tin hỗ trợ. Chính xác theo cái tên của nó, BIP Thông tin chỉ với mục đích cung cấp thông tin, không đề xuất thay đổi mới, và không yêu cầu sự đồng thuận của cộng đồng. 

BIP Đồng thuận 

BIP đồng thuận hay còn gọi BIP Quy trình là BIP mô tả và đề xuất thay đổi quy trình. Tương tự với BIP Tiêu chuẩn, chúng yêu cầu sự đồng thuận từ cộng đồng. Tuy nhiên khác với BIP Tiêu chuẩn, chúng được áp dụng bên ngoài giao thức Bitcoin. Có 60% đến 70% là BIP Tiêu chuẩn, 30% đến 40% là BIP Thông tin, và một số ít là BIP Đồng thuận.

Tuy nhiên, Bitcoin Core cũng có kế hoạch cấu trúc lại và chia nhỏ những loại này nhằm mục đích cải thiện quy trình phát triển, tại đó nhiều nhà phát triển tham gia bằng cách tạo ra một môi trường có thể đánh giá hiệu quả nhiều cấp đề xuất, như giao thức và ứng dụng.

Các số hiệu đề xuất BIP phổ biến 

BIP101

Như đã đề cập ở trên, các số hiệu BIP đại diện cho các loại đề xuất và hiện tại BIP100-110 là các đề xuất cho hard forks. Vì vậy, so với soft forks, chúng nhận được nhiều đánh giá chuyên sâu hơn bởi các nhà phát triển. 

BIP101 đề xuất nới lỏng giới hạn kích thước khối cho Bitcoin. Đề xuất kích thước khối là một thay đổi quan trọng đối với hệ thống Bitcoin đến mức nó sẽ được giải quyết thông qua một đợt hard fork. Hiện tại, kích thước khối tối đa là 1MB, nhưng vào ngày 11 tháng 1 năm 2016, giới hạn kích thước khối sẽ là 8MB và sẽ tăng gấp đôi khoảng hai năm sau đó thành 64MB vào năm 2022 và giới hạn kích thước khối sẽ được nâng lên 8GB vào năm 2036. Tuy nhiên, ngay cả bây giờ, kích thước khối vẫn chưa được thay đổi và BIP này đang ở trạng thái rút tiền.

BIP102

BIP 102, được đề xuất bởi nhà phát triển Bitcoin Core Jeff Garzik, cũng là một đề xuất về kích thước khối, đề xuất tăng kích thước khối lên 2MB. Schildbach, người duy trì thư viện Bitcoin nói rằng nếu kết hợp với Segwit, đề xuất này có thể cung cấp các khối tương đương với tối đa 4-8MB một cách hiệu quả. Segwit là một cơ chế để hợp lý hóa dữ liệu được đưa vào các khối để có thể đưa nhiều dữ liệu hơn vào một khối so với trước đây và một khối có thể chứa từ 4 đến 8 triệu dữ liệu một cách hiệu quả. Đề xuất này hiện đang ở trạng thái Dự thảo và các cuộc thảo luận khác nhau đang diễn ra. 

BIP103 và BIP109

Ngoài ra, BIP103 đến BIP109 là các đề xuất liên quan đến kích thước khối, và đa số một trong số chúng đang trong trạng thái Nháp, và đang được tiến hành các đề xuất và cuộc thảo luận khác nhau.

BIP34

BIP34 được đặt tên là “Block v2, Height in Coinbase” và là một BIP mô tả các bước để nâng cấp phiên bản Bitcoin từ phiên bản 1 lên phiên bản 2. BIP34 đề xuất cách nâng cấp các khối và giao dịch được quản lý bởi phiên bản. Khi giá trị duy nhất được thêm vào các giao dịch coinbase mới và các khối được tạo ra, điều đó có nghĩa là nó sẽ được cập nhật lên phiên bản 2. Đề xuất này đang trong trạng thái Final và có khả năng các nhà phát triển cốt lõi sẽ chấp nhận nó.

Quy trình công việc của BIP

Hình minh hoạ dưới đây mô tả quy trình công việc của BIP

Sơ đồ quy trình công việc Bitcoin Improvement Proposal (Nguồn: Github)

Ở điểm bắt đầu, khoảng nửa số BIP đang trong trạng thái Draft và đang được nhà phát triển cốt lõi thảo luận trên Github. Những BIP này có thể bị từ chối hoặc rút lui (Rejected hoặc Withdrawn) hoặc được chấp nhận (Accepted). Những BIP được chấp nhận sẽ chuyển sang trạng thái Final hoặc Replaced và sau đó đến trạng thái hoạt động (Active) thì BIP đó sẽ được áp dụng và thay đổi. 

Lời kết 

Cùng với sự phát triển liên tục của các BIP, cộng đồng Bitcoin đang cố gắng liên tục cải thiện giao thức Bitcoin vận hành trơn tru nhất có thể. Bên cạnh việc Bitcoin được biết đến là đồng tiền kỹ thuật số nổi tiếng, lớn nhất tính theo vốn hoá thị trường thì chính sự phát triển không ngừng này đã làm cho mạng blockchain ngày càng phát triển, mở rộng và trở nên hấp dẫn hơn với các trader nói chung và những người đam mê khám phá công nghệ nói riêng. Hy vọng bài viết trên hữu ích với các bạn và đừng quên đón chờ các bài viết thú vị sau từ BlockchainWork. 

BlockchainWork biên dịch

• Tìm hiểu thêm về BlockchainWork tại website: https://blockchainwork.net/
• Ứng viên nắm bắt cơ hội việc làm tại đây: https://blockchainwork.net/candidate-signup
• Nhà tuyển dụng kết nối các tài năng trẻ tại đây: https://blockchainwork.net/employer-signup

>> Có thể bạn quan tâm: 

• Blockchain Guide – Tất tần tật về blockchain cho người mới bắt đầu
•  Sự khác nhau giữa bitcoin và blockchain
• NFT là gì? Toàn tập cơn sốt về NFT mà bạn không nên bỏ lỡ